Η σύντευξη της Andrea Gilbert, μέλος της επιτροπής του Αthens Pride, με την Ευγενία Μπόζου, στο ένθετο Κοντέινερ της Ελευθεροτυπίας.
Μάρτιος 2010
(ΔΙΑ)ΔΗΛΩΣΤΕ ΤΟ !
Μια συνέντευξη με την Andrea Gilbert του Athens Pride
Στις 5 Ιουνίου θα λάβει χώρα η κεντρική εκδήλωση του φεστιβάλ Athens Pride, που κορυφώνεται με την πιο πολύχρωμη και πολύβουη παρέλαση που συμβαίνει στην πόλη τα τελευταία 6 χρόνια. Ένα φεστιβάλ που γίνεται σε πολλές χώρες του κόσμου και σκοπό έχει να αφυπνίσει τις κοινωνίες στα θέματα των δικαιωμάτων των gay και των λεσβιών, αλλά και να δώσει ευκαιρία σε άτομα, ομάδες, «σεξουαλικές μειονότητες» να βγουν από το καβούκι τους. Συζητήσαμε με την Andrea Gilbert, μέλος της οργανωτικής επιτροπής του φεστιβάλ. (www.athenspride.eu)
Δύο χρόνια πριν βρέθηκα στην Ολλανδία να παρακολουθώ ένα σεμινάριο – εργαστήριο σωματικής ψυχοθεραπείας και διαλογισμού, από αυτά τα New age, νέο-χίπικα κόλπα που μπαίνουν κάτω από την ομπρέλα «εναλλακτικά» και πολλοί πιστεύουν, άλλοι λοιδωρούν, άλλοι ακολουθούν τυφλά, άλλοι αναζητούν στις Ινδίες, άλλοι δοκιμάζουν για μία-δυο φορές στη ζωή τους και το εγκαταλείπουν και που περίπου όλοι συμφωνούν ότι αν μη τι άλλο έχουν πλάκα. Εκείνες τις μέρες βέβαια δεν το έβλεπα καθόλου το αστείο του πράγματος ούτε εκείνη την πλευρά που ήθελε μέσα σε όλη τη δουλειά που κάναμε όλοι μαζί και ο καθένας για τον εαυτό του να διασκεδάζαμε κιόλας.
Όταν λοιπόν μετά από μια εβδομάδα διαλογισμών, ψυχοθεραπείας, εσωτερικού ψαξίματος και φαγώματος και ακόμα περισσότερο μετά από πολλά δάκρυα να στεγνώνουν σε βουνά από χρησιμοποιημένα χαρτομάντιλα, μας ανακοινώθηκε από τους υπεύθυνους του προγράμματος ότι θα ακολουθήσει το «gay and lesbian» διήμερο, σκέφτηκα από μέσα μου «αρκετά, ως εδώ! Κλάψαμε για τα αδιέξοδα των σχέσεων, θυμώσαμε με όσους μας εκγατέλειψαν, μοιραστήκαμε εξομολογήσεις και πράγματα που δεν είχαμε ξεστομίσει ποτέ, καταρρεύσαμε ο ένας στην αγκαλιά του άλλου… τώρα τι, πρέπει να παίξω ένα ρόλο, κάτι που δεν είμαι;» «Ίσως ήρθε η στιγμή να βγείτε από την ντουλάπα που κρυβόσασταν… Στο τέλος του διημέρου κάποιοι ίσως δηλώσουν επιτέλους δυνατά και περήφανα ότι ναι, είναι gay ή λεσβίες, κάποιοι ίσως το δουν απλώς ως μια εμπειρία της στιγμής, αλλά όλοι θα εξερευνήσετε το φύλο σας και θα αγαπήσετε περισσότερο τον εαυτό σας. Και φυσικά ετοιμαστείτε για ένα φοβερό gay and lesbian πάρτι στο τέλος του διημέρου!!!», μας προέτρεπε ο υπεύθυνος/ψυχοθεραπευτής του προγράμματος.
Αυτή η… ξώφαλτσα gay and lesbian εμπειρία μου, έσβησε μέσα σε πολύχρωμα φωτάκια και πούπουλα ως μια ευχάριστη ανάμνηση… Από τότε έχει περάσει καιρός, πάντοτε όμως με βασάνιζε μια απορία… Ποια η σημασία του να δηλώνεις «δυνατά και περήφανα» τον σεξουαλικό σου προσανατολισμό; Δεν αρκεί να το ζεις για τον εαυτό σου;
Έτσι, όταν βρέθηκα να συνομιλώ με την Andrea Gilbert, διοργανώτρια του Athens Pride, ήταν και το πρώτο πράγμα που την ρώτησα. Τι σημαίνει δηλαδή να βγαίνεις στο δρόμο μόνο και μόνο για να δηλώσεις αυτό που είσαι.
«Στους ανθρώπους ποθυ το σκέφτονται, αν θα το δηλώσουν ή όχι το ότι είναι gay ή λεσβίες λέω πάντα: Come out! Αν δεν δηλώνεσαι, αν κρύβεσαι κανένας δεν θα σου δώσει τίποτα. ‘Όταν μένεις στο ημίφως, ζεις στο πουθενά. Πώς μπορεί μια τέτοια ζωή να είναι ευτυχισμένη; Ξέρω πολύ κόσμο που δεν κατεβαίνει στην παρέλαση του Athens Pride γιατί φοβάται, ακούς πράγματα όπως «τι θα γίνει αν με δει η θεία μου από το τρόλεϋ ή αν τύχει και περνάει κάποιος γνωστός από δίπλα…» Δεν γίνεται να ζεις έτσι όμως. Στην Ελλάδα πολύς κόσμος ισχυρίζεται ότι δεν γνωρίζει κανέναν gay ή λεσβία και ότι το θέμα δεν τους αφορά. Στην πραγματικότητα όμως απλά οι περισσότεροι κρύβονται και ο κόσμος μένει να πιστεύει ότι αν είναι κάποιος gay θα πρέπει να μοιάζει με τα στερεότυπα που βλέπουμε στην τηλεόραση. Όμως δεν είναι έτσι η πραγματικότητα. Και μια και το ανέφερα, αυτό για την τηλεόραση, θεωρώ άκρως προσβλητική τη διαφήμιση εταιρείας κινητής τηλεφωνίας με την καρικατούρα του gay κομμωτή…»
-Τι αλλάζει για την πραγματικότητά σου όταν διαδηλώνεις στο Athens Pride δηλαδή;
«Ουσιαστικά λες: είμαι περήφανος/περήφανη για αυτό που είμαι και αυτό σου δίνει δύναμη, μια δύναμη απερίγραπτη. Να σου πω και το ελάχιστο ακόμα: έστω και μια φορά το χρόνο βγαίνεις έξω όπως θέλεις, με χρώματα, μαγιό, φτερά, ακόμα κι αυτό είναι κάτι. Θυμάμαι το 2005 όταν είδα σταματημ
ένη την κίνηση στο δρόμο για εμάς. Για ΕΜΑΣ! Ένιωσα ότι επιτέλους γινόμαστε ορατοί, ότι η κοινωνία μας προσέχει. Και είναι κάτι ακόμα, που η δική μας κοινότητα δεν έχει καταλάβει και πάει και πέρα από το ιδεαλιστικό/ρομαντικό κομμάτι.. Αν κατέβαιναν όλοι οι gay και οι λεσβίες στο δρόμο, θα γινόταν φανερό ότι είμαστε μια πολύ μεγάλη κοινότητα και είμαστε ψηφοφόροι, είμαστε καταναλωτές, έχουμε δύναμη και δεν γίνεται να μας αγνοούν. Ένα παράδειγμα: υπάρχουν μαγαζιά και μπαρ όπου έχουν προσβάλει gay ζευγάρια επειδή φιλήθηκαν… Κανονικά θα έπρεπε, οργανωμένα, ως κοινότητα, να μην ξαναδώσουμε χρήματα σε μέρη όπου μας προσβάλλουν.»
-Δεν κατεβαίνουν μόνο οι gay στο Athens Pride όμως… Και φαντάζομαι, δεν καλείτε μόνο την gay/lesbian κοινότητα.. Με ποιο τρόπο το θέμα των δικαιωμάτων των gay αφορά ολόκληρη την κοινωνία;
«Από το 2005 που ξεκινήσαμε την παρέλαση με 500 άτομα – που κι αυτό ακόμα για εμάς ήταν μεγάλη και ευχάριστη έκπληξη γιατί δεν ξέραμε τι να περιμένουμε, λέγαμε μπορεί και να μαζευτούμε 15 άτομα- σήμερα η παρέλαση έχει 10πλασιαστεί!! Έρχονται άνθρωποι όλων των ηλικιών, straight ζευγάρια, οικογένειες ή single γονείς με τα παιδιά τους. Επιπλέον, νομίζω ότι είναι το καλύτερο δωρεάν πάρτι της πόλης και αυτό από μόνο του είναι κάτι, φέρνει κόσμο!!! Έτσι κι αλλιώς όμως, νομίζω ότι στο θέμα των δικαιωμάτων, τα πάντα αφορούν τους πάντες. Τα δικαιώματα δεν είναι κατάλογος εστιατορίου να επιλέγεις. Όταν μάχεσαι για τα δικαιώματα των μεταναστών, ή για θρησκευτικά δικαιώματα δεν μπορείς να μη μάχεσαι για τα δικαιώματα των σεξουαλικών «μειονοτήτων». Και εδώ ερχόμαστε στον αντιρατσιστικό νόμο που πρέπει να διευρυνθεί, γιατί δεν προστατεύει τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Για παράδειγμα, δεν μπορεί κάποιος να με αποκαλέσει «βρομοεβραία» και να μείνει ατιμώρητος, αλλά μπορεί μια χαρά να με αποκαλέσει «βρομολεσβία» ή «σεξουαλικά διεστραμμένη».
Η Andrea Gilbert είναι αυτό που λένε «περιφερειακή διευθύντρια» για τη Βαλκανική και μέλος του ΔΣ του InterPride, δηλαδή του διεθνούς οργάνου που βοηθάει τη συνεργασία μεταξύ όλων των Pride, ανά τον κόσμο. Την ρώτησα λοιπόν πώς βλέπει τα πράγματα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες και ιδιαίτερα τις γειτονικές.
«Κάθε Pride, από τη Νέα Υόρκη μέχρι την Αθήνα, είναι μια μικρή επανάσταση. Σε μερικές χώρες είναι πιο εύκολα τα πράγματα, σε άλλες όχι και τόσο. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που θέλει να βγάζει εικόνα προοδευτικής κοινωνίας ακόμα κι αν είναι πολύ συντηρητική στην πραγματικότητα. Οπότε, σε σχέση, με τη Ρωσία ή τη Σερβία για παράδειγμα, νιώθουμε ότι η κοινωνία είναι με το μέρος μας. Υπάρχει βέβαια πάντοτε ένα ακροδεξιό κομμάτι, το οποίο θέλω να πιστεύω ότι είναι μικρό και πάντως έχει πολύ λίγο απασχολήσει την παρέλασή μας και δεν έχει ενοχλήσει ξανά από το 2008. Συχνά ακούω ανθρώπους να λένε ότι η κοινωνία δεν είναι έτοιμη για να μας ακούσει ή να μας δεχτεί και άλλα τέτοια. Όμως τελικά, ποια είναι η «κοινωνία»; Εμείς δεν είμαστε; Άρα εμείς τη διαμορφώνουμε. Καμία επανάσταση δεν ξεκινάει από την …αριστοκρατία. Αν δεν βγούμε εμείς να φωνάξουμε ποιος θα ασχοληθεί με τα δικαιώματά μας;»